فهرست

آيين نامه وجين منابع در كتابخانه دانشکده دندانپزشکی بابل

كليات

براي آنكه كتابخانه تبديل به انبار مرده از كتاب و ساير منابع اطلاعاتي بلا استفاده نگردد، عمل وجين منابع امري ضروري به نظر مي رسد.، لذا وجین منابع اطّلاعاتی باعث حیات و رشد مجموعه کتابخانه همانند یک ارگانیسم زنده می شود. در هنگام وجین، کیفیّت، اعتبار، ظاهر، و سودمندی هر منبع اطّلاعاتی با دقت بررسی شده تا جای خود را در قفسه بیابد و باعث اعتبار و احترام به کتابخانه و جذابیت آن شود. نشان دادن حساسیت نسبت به نیازها و علایق جامعه استفاده کننده یک عنصر ضروری برای گسترش مجموعه های کتابخانه ها است.

وجین را می توان به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی کیفیت و کارآیی کتابخانه ها مورد توجّه قرار داد. در واقع وجین خود نوعی انتخاب است، با این تفاوت که بعد از فراهم آوری مجموعــه اتفاق می افتد و به گونه ای این امر به ارزشیابی مجموعه منتج می شود. در فرآیند سفارش منابع اطّلاعاتی، عمل انتخاب از میان انتشارات موجود در بازار صورت می گیرد، ولی در وجین، عمل انتخاب از بین مجموعه کتابخانه انجام می شود.

تعریف:

وجين فرايندي است كه از طريق آن منابع مازاد، فرسوده و يا بي استفاده از مجموعه خارج مي گردد. در واقع وجين خود نوعي انتخاب است  با اين تفاوت كه بعد از تهيه مجموعــه  اتفاق مي افتد. لذا اين امر به ارزشيابي مجموعه منتج مي شود

اهداف و تعریف وجين منابع كتابخانه اي

  • ايجاد فضاي مناسب تر براي منابع اطلاعاتي موجود
  • تسهيل و تسريع در دسترسي به منابع اطلاعاتي مورد نياز
  • پويا و زنده نگهداشتن مجموعه كتابخانه و روزآمد کردن منابع موجود در کتابخانه ها
  • بدست آوردن بازخورد نقاط ضعف و قوت در كتابخانه از امر وجين

معيارها و ضوابط وجين منابع

  1. منابع فرسوده، مستعمل و آلوده اي كه ارزش علمي يا تاريخي ندارند و نگه داري آنها موجب اشغال فضا، صرف

هزينه هاي نگه داري و آلودگي ساير منابع خواهد بود.

تبصره 1: منابع واجد ارزش علمي يا تاريخي در صورت فرسودگي و آلودگي و در صورت نياز به استفاده از آن نسخه عكسي تهيه خواهد شد.

  1. نسخه هاي تكراري و مازاد برنياز.
  2. منابع درسي كه به مرور زمان اعتبار محتوايي خود را از دست داده و كم ارزش شده اند (مثل كتب قديمي دستنامه ها یا تکست ها)،... تبصره 1: نگهداري اين گونه منابع در حد يك نسخه از هر عنوان به منظور مطالعه و تحقيق در تاريخچه موضوع مربوط به منبع در کتابخانه ضروري است.
  3. ويرايش هاي بسیار قديمي كتب حوزه علوم پايه  و بالینی كه به طور منظم ويرايش جديد آنها منتشر مي

گردد و در كتابخانه موجود مي باشد. نگهداري يك نسخه در كتابخانه ضروري است.

 

منابع مستثني از وجين

تبصره 1: منابع نفيس و هنري كه تصاويررنگي و كاغذهاي اعلاء دارند، وجين نخواهند شد.

تبصره 2: منابع هسته هررشته تحصيلي مشمول وجين نمي باشند.

اعضاء كميته وجين منابع

  1. مسئول كتابخانه،
  2. يك نفراز كتابداران بخش امانت،
  3. یک نفر متخصص موضوعی (مدیر گروه های هر موضوع)

 

مراحل انجام وجين

  • كتابخانه موظف است براساس معيارهاي ذكر شده ، به شناسايي، انتخاب و جمع آوري منابعي كه

بايد وجين شوند بپردازد.

  • مسئول كتابخانه لازم است پس از شناسائي منابع وجيني، اعضاي كميته وجين كتابخانه را جهت بررسي و

تصميم گيري نهايي در جريان قرار دهد.

  • لازم است مسئول كتابخانه ليست نهايي منابع وجيني (شامل: عنوان، مولف، سال انتشار و شماره ثبت) را به پيوست صورتجلسه كميته وجين به همراه كتب وجيني را به ریاست دانشکده ارسال نمايد.
  • كتابخانه موظف است پس از دريافت صورتجلسه منابع وجيني ، نسبت به حذف شماره ثبت منبع از نرم افزار كتابخانه اقدام نمايد.

دوره وجين

  • از نظر زماني بهتر است وجين منابع به صورت مستمر و دو سالانه (درسال های زوج یا فرد و فصل تابستان) و همزمان با قفسه خواني مجموعه ها انجام شود.
  • تعداد منابع وجين شده در هر نوبت بايد متناسب با تعداد كل منابع موجود در كتابخانه باشد

اين آيين نامه در شش قسمت، و 4 تبصره، مورخ ششم آبان هزار و سیصد و نود شش به معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل مطرح، تائيد و تصويب شد و از اين پس لازم الاجرا مي باشد. هر گونه تغيير در مفاد اين آيين نامه به پيشنهاد رياست كتابخانه هاي دانشگاه و تصويب شوراي عالي كتابخانه هاي دانشگاه امكان پذير است.